Mroczne Materie - Philip Pullman

„Mroczne Materie” to trylogia fantasy autorstwa brytyjskiego nauczyciela i wykładowcy literatury dziecięcej, Philipa Pullmana. Powieści, tytułem i wieloma wydarzeniami, nawiązują do "Raju utraconego" Miltona. Zawarto w nich także odniesienie do „Odysei” Homera i poezji William’a Blake’a. Akcja książek rozgrywa się w kilku światach równoległych.  

Świat ukazany w „Złotym Kompasie” („Zorzy Północnej”) jest podobny do naszego, ale różni się też od niego pod wieloma względami. Zamiast Boga, jest tu Autorytet, pierwszy anioł skondensowany z Pyłu, czyli uświadomionej materii. Magistratura kontroluje wszystkie instytucje i stara się przejąć całkowitą władzę. Każdy człowiek ma własnego dajmona, czyli wcielenie duszy, przyjmujące postać jakiegoś zwierzęcia.

Główna bohaterka to osierocona Lyra Belacqua. Mieszka w Kolegium Jordana, oksfordzkim środowisku akademickim. Opiekę nad nią sprawuje jej wuj, podróżnik, Lord Asriel. Pewnego dnia dziewczynka i jej dajmon Pantalaimon przypadkiem dowiadują się o istnieniu Pyłu, tajemniczej cząstki elementarnej. Jest on przyciągany przez wszystkie istoty żywe. Słabiej oddziałuje jednak na dzieci. Lyra otrzymuje od rektora magiczny przyrząd, aletheiometr, zwany złotym kompasem. Poprzez odpowiednie ustawienie wskazówek urządzenia może dostać odpowiedzi na wszelkie pytania. Kiedy jej przyjaciel, Roger, zostaje porwany, bohaterka rozpoczyna wielką podróż. Pomagają jej Cyganie, niedźwiedź pancerny Iorek Byrnison, czarownica Serafina Pekkala i aeronauta Lee Scoresby. Poszukiwania doprowadzają ich na daleką Północ. Okazuje się, że przeprowadza się tam straszliwe eksperymenty, ściśle związane z Pyłem.

Akcja „Magicznego Noża” („Zaczarowanego Noża”) rozgrywa się w naszym świecie oraz Cittagazze, który umożliwia podróżowanie pomiędzy innymi wymiarami. Will Parry mieszka ze swoją matką cierpiącą na stany lękowe i nerwicę natręctw. Chłopak próbuje dowiedzieć się, co stało się z jego zaginionym ojcem, badaczem i podróżnikiem. Przypadkiem odkrywa przejście do opustoszałego świat Cittagazze. Znajdują się tam widma, które atakują dorosłych, dlatego w mieście pozostały tylko dzieci. Will spotyka młodszą od siebie Lyrę. Razem kilkakrotnie wyruszają do naszego świata, gdzie poznają doktor Mary Malone, która zajmuje się badaniem Pyłu. W wysokiej wieży w Cittagazze ukryto potężną broń o magicznych właściwościach. 

Akcja „Bursztynowej Lunety” jest podróżą między różnymi światami. Doktor Mary Malone przenosi się do innego świata. Zaprzyjaźnia się z zamieszkującymi to miejsce inteligentnymi stworzeniami zwanymi Mulefa. Pomagają jej odkryć pochodzenie Pyłu. Will i Lyra wyruszają do krainy zmarłych, gdzie dusze ludzie zostały uwięzione przez Autorytet. Lord Asriel wraz z panią Coulter łączą siły by pokonać Metatrona, Regenta Niebios, następcę Autorytetu. 

Trylogia „Mroczne Materie” są jednymi z najlepszych powieści, jakie czytałam. Opowiadają o uwalnianiu się spod ogromnej władzy Magistratury i o chęci zbudowania społeczeństwa rządzonego przez ludzką mądrość. Ogromny plus należy się za genialny i ciekawy pomysł, dzięki któremu nie mogłam się oderwać od lektury. Powieści zaskakują, intrygują, smucą, a przede wszystkim zadziwiają niezwykłością światów przedstawionych przez Pullmana. Można znaleźć tam także wiele nieoczekiwanych zwrotów akcji. Wszystkie wydarzenia łączą się w logiczną i spójną całość. Najważniejszą rolę odgrywają Lyra i Will, którzy swoim sposobem bycia potrafią zjednać sobie czytelnika. Wszystkie postacie to niezwykle barwne i interesujące osobowości, każda ma własną, niepowtarzalną historię. Język i styl Pullmana jest bardzo przystępny.

„Mroczne Materie” wywarły na mnie ogromne wrażenie. Autorowi udało się opowiedzieć piękną i niezwykłą historię. Gorąco polecam.

Ocena: 6/6